Diyabetik Ayak

“Dünyam Hastanesi Dâhiliye Uzmanı Uzm. Dr. Bahattin AYDIN “Diyabetik Ayak” hastalığı hakkında bilgi veriyor;

Diabetes Mellitus ya da “Şeker Hastalığı” adıyla bilinen insülün hormonundaki eksiklik veya bu hormonun etkinliğindeki bozukluğa bağlı olarak kan şekerinin yüksek seyrettiği kronik bir hastalıktır. Hastalık seyrettikçe insan vücudunda birçok fonksiyonel sistemi etkilemektedir. Şeker hastalığında, göz, böbrekler, damarlar, sinir hücreleri zamanla etkilenmekte ve fonksiyon kayıpları oluşmaktadır.

Şeker hastalığının kontrol altında tutulmaması “Diyabetik Ayak ya da Diyabetik Ülserler” olarak karşımıza çıkmaktadır. Şeker hastalığında enfeksiyona yatkınlık sebebiyle küçük bir yaralanma bile iyileşmesi güç yaralar oluşturabilir. Yaraların tedavi edilmeyip şeker hastalığının kontrol altına alınmaması zamanla damar ve sinir hücrelerinin kayıplarıyla uzuvların kesilmesine kadar süren üzücü sonuçlara yol açabilmektedir.

Diyabetik Ayak Belirtileri Nelerdir?

• Diyabetlide el ve ayaklarda görülebilecek bozuklukları şöyle sıralayabiliriz:
• Genellikle hastaların %30’unda cilt bulguları görülebilir.
• Kalın ve çoğunlukla sarı renkli deri olabilir.
• Çoğu kez uyuşma hissi diyabetin ya da şekerin yüksek gittiğinin ifadesidir.
• Şekerin yüksekliğine bağlı olarak terlemenin azaldığı bölgeler olan parmak aralarında, özellikle ayak parmak aralarında mantar, bakteri gibi enfeksiyonların görülmesi olabilir.
• Bacakların ön yüzlerinde ciltten kabarık kırmızı ve kaşıntılı cilt problemleri olabilir.

Diyabetik Ayaktan Korunmanın Yolları Nelerdir?

Tedavi sonrası hastalığın tekrarlamasını önlemek ya da diyabet hastalarında diyabetik ayak gelişiminden korunmak için;

• Düzenli kan şekeri takibi yapılarak şeker ilaçlarının dikkatli şekilde kullanılması
• 3-6 ayda bir hekim kontrolünün yapılması
• Diyete uyulması ve düzenli yemek alışkanlığının kazanılması
• Sigara ve alkolden kesinlikle kaçınılması
• Uzun yürüyüşler yapılması
• Ayak hijyenine dikkat edilmesi ve her gün ayakların yıkanarak temiz çorap giyilmesi
• Ayakların korunmasında diyabet hastalarına yönelik ayakkabı ve çorapların kullanılması
• Çıplak ayakla dolaşılmaması gerekli önlemlerdendir.

Uzm. Dr. Bahattin AYDIN ayrıca ayak ve vücutta yanık ve yara oluşması durumunda mutlaka hekime başvurulması gerektiğinin altını çiziyor.

Diyabetik Ayak Tedavisi

Diyabet ayak ile başvuran hastada ülsere ve gangrenöz yara bulunması durumunda tıbbi tedaviye (antibiyotik, kan sulandırıcı ilaçları, kan şekeri düzenlenmesi) başlanır ve ortopedi tarafından acil debritman gerekiyor ise yapılır. Damar tıkanıklıklarında tıkanıklığın durumuna göre medikal tedavi ile açılmaması halinde girişimsel radyoloji yöntemleri veya damar cerrahisi tarafından cerrahi yöntemlerle tıkanıklığın açılması sağlanmaktadır.

Tedavi planlanırken mutlaka kombine tedavi yöntemleri uygulanmalıdır. Bu kapsamda damar tedavileri ile birlikte kan şekerinin düzenlenmesi, diyetin düzenlenmesi, ayaktaki yaralara yönelik antibiyotik tedavisi ve pansuman uygulanması, ayakta gangrenöz yaralara yönelik debritman yapılması, hiperbarik oksijen tedavisi ve destekleyici tedavi yöntemleri planlanmalıdır. Genel olarak tedavi uygulanan hastalarda doku ve organ kaybı oranları %15’ in altına düşmektedir. Tedavi işlemini izleyen ilk 6 ay içinde tedavi yapılan damarda %5 ile 50 oranında tekrar daralma gelişebilmektedir. Tedavi uygulanan damarın yapısı, tedavi öncesi darlık ya da tıkanıklığın derecesi, şeker kontrolü, tedavi tekniği ile hastanın genel durumu ve alışkanlıkları tedavi etkinliğini belirler.