Anjiyo Ünitesi

Anjiyonun en yaygın kullanılan türü koroner anjiyografidir. Bunun yanında beyin anyijografisi, pulmoner anjiyografi ve böbrek anjiyografisi de yapılır. Anjiyo türleri işe şöyle açıklanabilir:

• Koroner anjiyografi nedir?
• Beyin anjiyografisi
• Pulmoner anjiyografi
• Böbrek anjiyografisi

Koroner anjiyografi nedir?

Koroner anjiyografi de, kanın kalpte bulunan atardamarlarda nasıl dolaştığını görmek için özel bir boya (kontrast madde) ve röntgen ışınlarının kullanıldığı bir prosedürdür. Minimal invaziv olarak, hastanın durumunu çok daha az etkileyen, ameliyat denilemeyecek bir prosedür olarak yapılır. Kalp krizi, spazmı, kolesterol gibi sağlık problemlerinde koroner anjiyografi hayat kurtarıcı olabilir. Anjiyo sayesinde kalp damarlarında darlık ya da tam tıkanma olup olmadığı saptanır. Koroner anjiyografi, kateter laboratuvarında gerçekleştirilir

Beyin anjiyografisi

Beyin anjiyografisi, beynin içindeki ve çevresindeki kan damarlarını kontrol etmek için yapılan anjiyo türüdür.

Pulmoner anjiyografi

Akciğerleri besleyen kan damarlarını kontrol etmek için uygulanan anjiyografi türü pulmoner anjiyografidir.

Böbrek anjiyografisi

Böbrek anjiyografisinde böbrekleri besleyen kan damarları kontrol edilir.

Bazı durumlarda ise anjiyografi, X-ışınları yerine taramalar kullanılarak da yapılabilir. Bunlara BT anjiyografisi veya MRI anjiyografisi adı verilir. Ayrıca gözleri kontrol etmek için kullanılan floresan anjiyografisi adı verilen bir anjiyografi türü de vardır ancak bu uygulama diğer anjiyografi türlerinden farklıdır.

Anjiyo, kalp krizi belirtileri olduğu durumlarda, kan damarlarının tıkalı, hasarlı ya da anormal olduğuna dair semptomlar görüldüğünde yapılır. Anjiyo sayesinde uzman doktor sorunun kaynağını ve kan damarlarındaki hasarın boyutunu belirler. Anjiyo şu hastalıkların tespiti için yapılır:

• Koroner arter hastalığı
• Periferik arter hastalığı
• Ateroskleroz
• Kan pıhtıları · Anevrizma

Koroner anjiyografi neden yapılır

Koroner anjiyografi, hastada şiddetli göğüs ağrısı, koroner darlık belirtileri, eko sırasında kalp kasılmalarında düzensizlik olduğunda, bilgisayarlı anjiyoda şüpheli durumlarda bir tanı yöntemi olarak kullanılır. Bunların yanında hangi durumlarda koroner anjiyografi yapılacağı ise şöyle sıralanabilir:

• Efor testi sonucunun pozitif çıkması sonucunda
• Farklı tetkiklerde koroner arter hastalığı şüphesi olmasıyla
• Kalp kapak hastalığının olmasıyla
• Kalp ameliyatı dışında diyabet hastası olup önemli bir ameliyat geçirilmesi söz konusuysa
• Bypass olanları kontrol etmek amacıyla
• 40 yaş üzerinde önemli bir ameliyat geçirilecekse
• Stent takılan ya da balon tedavisi uygulananlarda kontrol etmek amacıyla

Kısaca kalbi besleyen damar hastalığı, kalp kapak hastalığı veya kalp ana damarının hastalığının tanısını koymada, kalp kası işlevini değerlendirmede ve bunlara bağlı olarak ileri tedavi yöntemlerini belirlemek amacıyla anjiyo yapılmaktadır. Damar tıkanıklığı anjiyo ile belirlenebilir. Kalp krizi sonrası da anjiyo işlemi yapılmaktadır.

Anjiyo diğer adıyla koroner anjiyografi, hastanın kasık bölgesinden girilerek atardamarın içine çok ince esnek bir tüp olan kateterin yerleştirilip, kalp gibi incelenecek olan bölgeye yönlendirilir ve kateterin içine bir kontrast madde (boya) verilir. Sonrasında kontrast madde kan damarlarından akarken görüntüleme işlemi olarak röntgen çekilir ve anjiyo gerçekleştirilmiş olur. Sağ kasık bölgesinde atardamar kullanılamıyorsa sol kasık atardamarı, sağ-sol el bileği atardamarları, dirsek ya da koltuk altı atardamarları da kullanılabilir.

Koroner anjiyografi işlemi yaklaşık 10-20 dakika sürer, damarların farklı anatomik yapıları ya da çok kıvrımlı olmaları (özellikle karın ve kasık damarlarının) nedeniyle bu süre biraz daha uzayabilir, by-pass’lı hastalarda da bu süre 20-30 dakikayı bulabilir. İşlem bittikten sonra girişim yerine konmuş olan kanül çekilir, kanamanın durması için 15-20 dakika bası uygulanır, kanama durduktan sonra sıkı bandaj ve ağırlık uygulanarak yaklaşık 4-6 saat yatırılarak hasta dinlendirilir. 6.saatin bitiminde hasta ayağa kaldırılır ve taburcu edilir.

Anjiyografi öncesinde birtakım hazırlıklar yapılması gerekir. Örneğin hastanın kan sayımı tetkikleri önemlidir. Hastanın kan pulcukları düşükse işlem esnasında çok fazla kanama meydana gelebilir.

• Hastanın pıhtılaşma parametreleri önceden mutlaka kontrol edilmeli; sonrasında anjiyo işlemine geçilmeli. Hastaların böbrek fonksiyonlarının düzgün çalışması gerekmektedir.
• Hastaya boyalı kontrast madde enjekte edildiğinden, bu maddenin böbrek yetmezliği olan kişilerin durumu kötüleşebilir.
• Hastanın anjio öncesinde 8-10 saat aç olması tercih ediliyor. Bazı şeker ilaçlarının- etken maddesi metformin olan- önceden kesilmesi gerekir. Aksi halde böbrek yetmezliği, asidoz tabloları ortaya çıkabilir.
• Bazı kan sulandırıcılara da ara vermek gerekebilir. Ancak bu işlemden önce toplumda çok sık olarak kullanılan asprine ara vermeye gerek yoktur.

Anjiyo sonrasında dikkat edilmesi gerekenler ise bol su tüketmek, sigara ya da alkol kullanmamak, sıvı içecekler tüketmek, ilk 24 saat duş almamak olarak sıralanabilir. Eğer vücudunuzda tanımlayamadığınız bir durum söz konusu olursa işlemi yapan kardiyoloji doktoruna bildirmek en doğru davranış olacaktır. Anjiyodan sonra doktor mutlaka size anjio riskleri gibi konularda bilgilendirme yapacaktır.

Anjiyo ne demek?

Anjiyo (anjiyografi veya arteriografi), kalpteki kan damarlarının performansını incelemek ve olası kalp hastalıklarını belirlemek için X ışınlarını kullanan bir kalp röntgenidir.

Anjiyo ve koroner anjiyografi farkı nedir?

Koroner anjiyografi yöntemi, anjiyoya göre daha minimal invaziv bir işlemdir. Anjiyoda kol ya da kasıktan girilerek ince bir tüp yardımıyla kalbe ulaşılır. Koroner anjiyografide ise damarların net olarak görüntülenmesi için damardan bir madde verilir.

Anjiyonun riskleri var mıdır?

Koroner anjiyografi, çoğunlukla hiçbir sorun yaşanmadan gerçekleştirilen bir işlem olsa da, girişimsel bir tetkik yöntemi olduğundan komplikasyon riski de taşımaktadır. Anjiyo riskleri şöyle anlatılabilir: Major (büyük) komplikasyonlar olarak nitelendirilen ölüm riski ortalama 1400 vakada 1 (%0.07); inme 1000 vakada 1 (%0.1); koroner arter zedelenmesi 1000 vakada 1 (%0.1); atardamar giriş yeri komplikasyonu 500 vakada 1’dir (%0.2). Daha sık görülen minör (küçük) komplikasyonlar ise geçici olup giriş yerinde kanama ya da hematom (kan pıhtısı), yalancı balonlaşma, ritm bozuklukları, kullanılan boyalı maddeye karşı duyarlılık gelişmesi ve vagal reaksiyondur.